Ngân sách dự kiến đảm bảo đủ thực hiện cải cách đồng bộ chính sách tiền lương từ ngày 1/7/2024

Chiều 23/10, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội khoá XV tiếp tục chương trình làm việc tại Kỳ họp thứ 5. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp.

Tại phiên làm việc, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo một số nội dung chủ yếu về tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2023, dự toán ngân sách Nhà nước, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2024, Kế hoạch tài chính - ngân sách Nhà nước 3 năm 2024 – 2026.

Theo đó, ngân sách Nhà nước thực hiện 9 tháng năm 2023 bằng 75,5% dự toán, tỷ lệ huy động vào ngân sách Nhà nước đạt khoảng 15,7% GDP. Về chi ngân sách Nhà nước năm 2023, ước thực hiện 9 tháng bằng 59,7% dự toán.

Căn cứ đánh giá thu và chi ngân sách Nhà nước, ước bội chi ngân sách Nhà nước năm nay khoảng 4% GDP. Tuy nhiên, đến cuối năm 2023, các chỉ tiêu nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ trong phạm vi Quốc hội cho phép.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2024 tăng khoảng 5% so với dự toán và ước thực hiện năm 2023. Tỷ lệ huy động vào ngân sách Nhà nước đạt 15,3%GDP.

Về bội chi ngân sách Nhà nước, bám sát mục tiêu Kế hoạch 5 năm theo Nghị quyết của Quốc hội, dự toán bội chi ngân sách Nhà nước năm 2024 bằng khoảng 3,6% GDP. Đến cuối năm 2024, các chỉ tiêu nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ nằm trong phạm vi Quốc hội cho phép.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng báo cáo Quốc hội về khả năng bố trí nguồn thực hiện cải cách tiền lương. Cụ thể là với dự kiến thu chi ngân sách Nhà nước năm 2024, cùng với việc sử dụng một phần nguồn cải cách tiền lương tích lũy của ngân sách Trung ương và các nguồn của ngân sách địa phương, dự kiến đảm bảo đủ thực hiện cải cách đồng bộ chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW từ ngày 1/7/2024.

Báo cáo về Kế hoạch tài chính - ngân sách Nhà nước 3 năm 2024-2026, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Kế hoạch được xây dựng với dự kiến tình hình kinh tế - xã hội từng bước cải thiện, kiểm soát lạm phát, các cân đối lớn được đảm bảo.

Trình bày báo cáo thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh nhấn mạnh: Mặc dù nền kinh tế nước ta đối mặt với nhiều khó khăn thách thức nhưng với nỗ lực, quyết tâm của Chính phủ, việc điều hành ngân sách nhà nước đạt nhiều kết quả khả quan.

Đồng thời, người đứng đầu Uỷ ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội lưu ý một số vấn đề như: Tình hình thu ngân sách Nhà nước ước hoàn thành dự toán nhưng thực chất vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro khi thu nội địa giảm cho thấy tình hình kinh tế còn khó khăn.

Thu ngân sách Nhà nước chịu nhiều ảnh hưởng từ các chính sách miễn giảm thuế phí nhưng báo cáo của Chính phủ chưa có đánh giá định lượng, hiệu quả của các chính sách này.

Ủy ban Tài chính, Ngân sách cũng cho rằng vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương bị ảnh hưởng. Thu ngân sách địa phương có sự không đồng đều giữa các địa phương, nhiều địa phương ước không đạt dự toán, các địa phương cần phấn đấu hoàn thành dự toán.

Về dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng phương án dự toán thu tăng 5% so với số ước thực hiện năm 2023 là khá tích cực trong bối cảnh dự kiến tăng trưởng kinh tế khoảng 6% - 6,5%, lạm phát khoảng 4% - 4,5%. Tuy nhiên, thu ngân sách Nhà nước vẫn chứa yếu tố rủi ro, thiếu bền vững khi thu từ đất có mức tăng lớn.

Về dự toán chi, Ủy ban Tài chính, Ngân sách lưu ý cần đánh giá tổng thể về thực hiện chính sách cải cách tiền lương, cân đối nguồn lực 2024-2026, dự báo đến 2030 để bảo đảm tính khả thi, lâu dài theo đúng tinh thần của Nghị quyết 27-NQ/TW.

Đồng thời cần thực hiện các giải pháp đồng bộ để tăng thu ngân sách bền vững, tránh bị động trong bố trí nguồn lực; cần có chính sách tài khóa, tiền tệ linh hoạt, có chính sách động viên bổ sung nguồn thu trong giai đoạn tiếp theo; đồng bộ điều chỉnh mức lương cơ sở với đổi mới, sắp xếp lại bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, gắn với vị trí việc làm;…